Efektörler

Efektörler, benim genel olarak önermediğim, hazır likitlerde sıkça kullanılan ve aromayı güçlendirmek amacıyla elektronik sigara likitlerine eklenen kimyasallardır. 

Efektör kelimesi İngilizce "effective" kelimesinden Türkçeye "efektör" olarak geçmiş. Effective etkin demek ama burada etkin olarak çevrilmez. Efektörlerin elektronik sigara likitlerinde tam olarak nasıl ve neden kullandığını bildiğim için ben güçlendirici olarak çevirmek daha doğru.

Efektörler Zararlı Mı?

Çoğunlukla aromaların tadını güçlendirmek için kullanılan bu kimyasal bileşenlerin, bazı durumlarda kullanılmaları yararlıdır. Örneğin etil maltol kullanılmasını önerdiğim bir efektör çünkü bu sayede daha az aroma kullanabiliyoruz.

Efektörlerin aklıma ilk gelen olumsuz yanı coilleri çabuk pisletmesi. Coil fiyatlarını ve kuru puf riskini düşününce bu önemli bir olumsuz yanı.

Efektörleri aroma gibi düşünmek lazım, yüksek sıcaklık ve w değerlerinde nasıl davrandıklarını bilen yok. Daha elektronik sigaranın nbase ile yapılan bilimsel çalışmaları bile kısıtlıyken bunlara sıra gelmiyor. Efektörler hakkında tam bir bilinmezlik var. Bu nedenle kesin olarak zararlı veya zararsız diyemem.

Esigara Likitlerinde Kullanılan Efektör Türleri

Bilgi amaçlı bazı efektörleri aşağıya kısaca yazıyorum. Efektörler arasında etil maltol az aroma kullanılmasını sağladığı için, flash ise az nikotin kullanılmasını sağladığı için bence düşünülebilir, diğerlerini likitlerinizde kullanmanızı önermem:

Etil Maltol (etyhl maltol)

Aromanın tadını belirginleştiriyor. Çok dikkatli kullanılması gerekiyor çünkü biraz fazla konulursa likiti acıtabilir, bozabilir. İdeal oran risk almamak için 10 ml=1 damla şeklinde. Tüm efektörler gibi coilleri çabuk pisletme özelliği var. Aromanın az kullanılmasını sağladığı için yararlı bulduğum ve kullandığım bir efektördür kendileri.

Flash

Boğaz vurumu için kullanıyorlar. Şahsen denemedim ama etil maltol nasıl aromayı azaltırsa bu da nikotin tüketimimi azaltacaksa denemem lazım. Yararlı olabilir.

Asetil Pirazin (acetyl pyrazine)

Genelde kurabiye, kuruyemiş, tütün, kek gibi aromalarda kullanılıyor; kavrulmuş  tat verdiği iddia ediliyor. Önerilen kullanım oranı maksimum %0,5. Denemediğim için bilmiyorum.

Sweetener (sucralose)

Bildiğiniz şeker. Zaten Türkçeye çevirisi de tatlandırıcı. Tatlı likitlerden hoşlananlar kullanabilir, ben aromadaki doğal şeker tadını yeterli buluyorum. Kullanmadım ve kullanmayı düşünmüyorum ama çok kişinin kullandığını biliyorum.

Sitrik Asit ve Malik Asit (citric acid ve malic acid)

Likitlere mayhoş bir tat verdiği söyleniyor, mayhoş tadı sevmediğim için kullanmam sanırım.

Wizard ve Smooth

Sert likitleri biraz daha ipeksi kıvama getirdikleri söyleniyor. Örneğin, yaz meyveleri aroması aldınız ama içtiğinizde bir tek şeftali tadı alıyorsunuz, şeftali tüm diğer tatları bastırıyor. Smooth yani düzleştirici ekleyerek mesela karpuz veya diğer meyvelerin tadını ortaya çıkartıyorsunuz, şeftalinin keskin tadı düzleşiyor. Aynı işi yapan Wizard genelde tütün aromaları için daha yaygın kullanılırken smooth diğer aromalarda kullanılıyor.

Bu iki efektör de kullanmayacağım türden. Özellikle evyapçılar nedense Smooth kullanıyordu bir ara. Likit tadını düzleştiriyor. Evet, şeftali tadı baskın gelmiyor belki ama şeftali de şeftali olmaktan çıkıyor. Belirgin tadı olmayan bir şeye dönüşüyor likit. 

Vanilya (vanillin)

Vanilya aromasıyla karıştırmayın. Tüm aromaya vanilya kokusu ve tadı veriyormuş. Bence gereksiz bir efektör, Ancak vanilya tütünden sonra en zor demlenen aroma bu nedenle vanilya yerine efektörünü kullanmayı düşünenler olabilir

Mentol, Koolada, Polar Blast

Bir nevi soğuk bir esinti diye anlatılıyorlar. Mentol sevmediğim için hiç denemedim. Koolada çok güzel bir efektör, TFA koolada denedim, çok az miktarda eklediğimde dahi likite dondurma havası verdi. Bu efektörleri deneyenler katkı yaparsa sevinirim.

Sonuç

Etil maltol ve flash dışında efektör kullanmayın. Zaten aslında ihtiyaç da yok. Hayalimde %2 aroma ile baskın tat veren likitler var. Böyle güçlü aromalar bulabilirsem etil maltol da kullanmam. Son olarak, hazır likitlerde bolca efektör olduğunu hiçbir zaman aklınızdan çıkarmayın. Evyap likit yapmayı bir an önce öğrenin.