Elektronik sigarada temel bilgiler, ilk kez elektronik sigara kullanacaklar için önemli. Bu yazıda yazılanları bilmiyorsanız blogumdaki pek çok yazıyı anlamayacaksınız.
Sigaranın sağlığa zararları ve yüksek sigara fiyatları gibi birçok nedenden dolayı, sigara içenler sigarayı bırakmak istiyor. Neredeyse tüm tiryakilerin muhakkak bir sigara bırakma denemesi olmuştur. İşte bu noktada elektronik sigara, daha az zararlı bir alternatif olarak ortaya çıkıyor. Elektronik sigaraya yeni başlayanların elektronik sigarada temel bilgilere sahip olması gerekiyor.
Bu yazıyı, internette elektronik sigarayı araştıran ama araştırdıkça kafası daha da karışan, daha önce hiç elektronik sigara kullanmamış olanlar için yazıyorum. Tecrübeli olanlar direkt sayfayı kapatabilir.
Elektronik Sigara Cihazı
Elektronik sigara cihazı, genel olarak iki veya üç parçadan oluşan, pille çalışan, kafasındaki pamuğu pil gücüyle ısıtıp pamuktaki likiti buharlaştıran cihazdır.
Elektronik sigarada temel bilgiler arasında en önemlisi cihazlardır.
Bütçenizi bir değil iki adet cihaz alacak şekilde belirleyin. Sigarayı tamamen bırakmak istiyorsanız yedeğiniz olmalı.
Yedek Elektronik Sigara Cihazının Önemi
Daha ilk cihaza karar vermemişken “ikinci cihaz nereden çıktı” diye düşünebilirsiniz. Elektronik sigara kullanıcıları sigarayı bırakmış sayılmaz, yalnızca daha az zararlı bir alternatife geçer. Eğer elektronik sigaranızı bir yerde unutursanız, piliniz biterse, cihazınız arızalanırsa ve o anda nikotin ihtiyacınız olursa aynı anda ateşli sigaraya geri dönersiniz.
Ateşli sigara, ulaşılması oldukça hızlı ve kolay bir alternatiftir. Pili yoktur, likit istemez, tel ya da pamuk istemez. Her yerde bulunur. Sigarayı alırsınız ve yakarsınız. İkinci cihaz bunu engellemek için önemlidir.
İkinci cihaz ilk cihazınızı aldıktan en fazla bir ay sonra alınmalı. Her iki cihaz da yanınızda olmalı, pili ve likit tankı dolu olmalı yani her iki cihaz da kullanıma hazır olmalıdır.
İçim Şekilleri
MTL içim: sigara içimi, ağızdan ciğere içim, mouth to lung.
DL içim: ciğer çekimi, directly lung
İlk Elektronik Sigaranız Nasıl Olmalı?
Karmaşık olmayan bir sistem içermeli
Uzun süreli pil kullanımı olmalı (dışarıda 8-9 saat geçireceksiniz)
Sigara içimi için üretilmiş olmalı (ciğer çekimi cihazı olmasın)
Likit tankı olmalı (damlatmalı olanlar ileri aşamalarda kullanılmalı)
Coil (içindeki ısıtıcı bobin) kolay değiştirilmeli, piyasada rahatça bulunabilmeli ve gelecek için sarılabilir coil seçeneği olmalı
Elde ve cepte rahat taşınabilmeli
İkinci cihazınız, aynısı da olabilir veya eğer isterseniz daha karmaşık yapılı olabilir. Bu noktada cihazların bileşenleri ile ilgili temel kavramlar hakkında bilgi vermem lazım.
Başlangıçta Esigara Yanında Sigara İçebilir Miyim?
Evet. Başlangıçta elektronik sigaraya alışma evresinde bir iki tane sigara içmeniz normaldir. Yılların alışkanlığı bir günde sona ermez. Ancak bir ayın sonunda sigarayı tamamen bırakmalısınız. İkisini bir arada tüketmek önerilen bir durum değil. Blogumda "dual içici" kelimelerini aratınız.
Elektronik Sigara Cihazının Parçaları
Eski tip, yeni nesil, pod mod hatta iqos farketmez. Elektronik sigaralar (A) başlık ve (B) gövde olmak üzere iki kısımdan oluşur. Pil kısmına yani gövdeye mod, batarya da denebilir. Başlık ve gövdeyi bir araya getirdiklerinde SET oluyor.
Pil ve başlığı birlikte de alabilirsiniz, ayrı da alabilirsiniz. Benim tavsiyem birinci set için bir başlangıç seti almanız, ikinci seti 1 ay sonra biraz araştırdıktan sonra ayrı mod+ayrı başlık şeklinde almanız.
Elektronik Sigarada Temel Bilgiler, Kavramlar
Atomizer, kartomizer, clearomizer: Başlık (hepsi temelde aynı işlevi görüyor)
Coil: Isıtıcı bobin, atomizerin içinde bulunur. Pamuk coile sarılır.
Likit tankı: Likitleri döktüğümüz kısım, atomizerde bulunur.
RBA: Sarılabilir atomizer (sarılabilir coil kullanan normal tanklı atomizerler)
RDA: Sarılabilir atomizer (sarılabilir coil kullanan damlatnalı atomizerler)
Dahili batarya: Genellikle sigaraya benzer stick şeklindeki cihazlarda kullanılan gömülü pil
Box mod: Pilleri dışarıdan alıp kendinizin takıp değiştireceği batarya sistemi
RBA, RDA gibi terimlerin daha detaylı açıklamaları için: “Yeniden İnşa Edilebilir Atomizerler: RBA-RDA-RTA-RDTA” başlıklı yazıya bakabilirsiniz.
Atomizer Nedir?
Başlık yani atomizer, elektronik sigarada pilden aldığı enerji sayesinde içinde bulunan telin ısınmasını ve ortaya çıkan ısıyla likitin buharlaşmasını sağlayan bölümdür.
Atomizer artık dilimize yerleşti ancak şu da var; kartomizer, clearomizer gibi terimler de duyabilirsiniz. Bunların hepsi BAŞLIK anlamına geliyor.
Atomizer: (1) likit tankı, (2) coil (ısıtıcı bobin) ve (3) ağızlıktan (driptip, marpuç da diyebilirsiniz) oluşur.
RBA Tanklar Nedir?
RBA, İngilizce rebuildable tank atomizer kelimelerinin İngilizce baş harflerinden oluşur. Türkçesi yeniden sarılabilir atomizer olarak çevrilebilir.
Size başlangıç seti için almanızı önerdiğim tank tipidir. Hem hazır coil (ısıtıcı bobin) hem de sarılabilir coil özelliğine sahiptir.
Elektronik Sigarada En Önemli Masraf Kalemleriniz
Cihazları aldıktan sonra sadece likit ve coillere para harcayacaksınız. Coiller gerçekten ciddi bir maliyet. Likitler ise siz damak tadınızı bulana kadar biraz bütçenizi yoracak ama sonrasında evde likit yapımı ile likit maliyetini ciddi şekilde düşüreceksiniz.
Uzun vadeli düşünerek en baştan RBA atomizeri de olan başlangıç setlerine yönelin. Sadece hazır coil kullanan tanklı atomizerlerden veya başlangıç setlerinden uzak durun. Para sorununuz yoksa istediğiniz cihazı almakta özgürsünüz. İtiraf etmem gerekir ki bazı atomizerlerde hazır coiller genelde çok daha iyi randıman sağlıyor.
Coil Nedir?
Coil, ısıtıcı bobin demektir. Pilden gelen elektrik enerjisinin aktarıldığı ve likitle temas ederek likitin ısıyla buharlaşmasını sağlayan bölümdür. Coilin içinde helezonik sarılmış tel ve pamuk bulunur. Tel rezistans işlevi görürken pamuk da gaz lambası mantığında olduğu gibi likiti tele taşıyan fitil işlevini yerine getirir.
Coil Sarımı
Sarım hiç zor değil (5 temel adımda coil sarımı), kullandığınız atomizeri Youtube’a yazın emin olun Türkçe İngilizce onlarca video gelecek, 10 dakikada öğrenirsiniz. Tel ve pamuk dışında bir masrafınız olmaz, onlar da ayda 20-30 liraya mal olur.
Özetle, size RBA tavsiye ediyorum çünkü acemiliği atlattıktan sonra sarım yapma seçeneğiniz olsun istiyorum. Ayrıca deneyimlerime göre özellikle damlatmalı atomizerlerde sarımla daha güzel tat ve buhar alınıyor.
RTA / RDA / RDTA Tanklar
Başlangıçta RBA kavramlarını bilmeniz yeterli. Elektronik sigarada temel bilgiler arasında değiller. Farklı tank tiplerini ifade ediyorlar. Yukarıda ilk elektronik sigaranızın özelliklerini aradığınızda bunlar otomatik olarak belirlenmiş oluyor. Ayrıca blogumdan bu tankların tüm detaylarını daha sonra da öğrenebilirsiniz.
Driptip Nedir?
Driptip ağızlık demektir. Yeni nesil cihazlarda ve pod modlarda ağızlık genelde tak çıkar şeklinde değil. Çıkartılabilen driptipler aynı likiti aynı cihazla farklı şekilde içmenizi sağlayabiliyor. Her atomizerin kendine ait ağızlığı olur, ayrıca satın almanız gerekmez.
Ciğer çekimi (DL içim) için kısa ve geniş ağızlı olanlar tercih edilir. MTL yani sigara içimi için ise daha uzun ağızlıklar buharın soğumasını sağlar.
Başlarda çeşit çeşit almıştım ama artık sigaranın kendi ağızlığı neyse onu kullanıyorum. Sık sık çeşmede yıkayın. Sizden başkası elektronik sigaranızı kullandığında yıkamadan tekrar takmayın mesela. MTL içim için driptip seçenekleriŞeffaf driptipler genelde plastik yapıda oldukları için, metal driptiplere nazaran ısıyı daha az iletecektir ve alışma döneminde dudak yanması biraz daha az olacaktır. Şeffaf driptipin diğer bir avantajı da, driptipin içinin temiz olup olmadığını görebilmektir.
Elektronik Sigara Coil Telleri
Coil telleri, elektronik sigara içinde yer alan ısıtıcı bobini (coil) çevreleyen rezistans olarak düşünülebilir. Maliyeti düşünenler alışma evresi bitince coil sarımına başlayacak. Sarımı yapacağınızda karşınıza envai çeşit tel çıkacak.
Bu kısımda daha fazla teknik detaya girip kafa karıştırmamak için telin kalınlığı ve yumuşaklığının ısı değerinde değişikliğe neden olduğunu bilmeniz gerekli diyeceğim.
Tellerle ilgili blogta bir yazı yazmıştım ve biraz bilgi vermiştim, gerçi yazı damlatmalı atomizerlerde tel seçimi ile ilgiliydi ama oradan bakabilirsiniz.
Başlangıçta tel tavsiyem TEMCO veya Zivpf markaları ama bulamazsanız UD da olur. Başlangıçta yüksek ohm değerlerinde içmeyin bu nedenle 28 awg veya en kalın 26 awg tel almanız yeterli. Sonra uzmanlaştıkça farklı telleri denersiniz.
Elektronik Sigara Pamukları
Elektronik sigara pamukları, coil içine sardığımız telin besleme fitilidir.
Birçok pamuk türü olmasına rağmen başlangıç seviyesinde muji veya rayon pamuk kullanımı en pratik çözüm olacaktır. Başlangıç seviyesinde yapılan hatalardan biri de pamuk tercihidir. Eczaneden alınan pamuk veya makyaj pamukları elektronik sigara kullanımı için uygun değildir.
Lion Pil
Mod cihazlarda lion pil kullanılır. Patlama riski en düşük olan ve güçlü piller almanız çok önemli. Pillerle ilgili daha önce detaylı bir SONY VTC5 inceleme yapmıştım. 18650 başka piller de kullanılabilir.
Bir pilin size yaklaşık 1 gün gitmesini istiyorsanız en az 2000 mAH değerinde olmasına dikkat edin. Üstü daha iyi tabii ama bu sefer de cihaz çok ağırlaşıyor, kabalaşıyor.
Başlangıç seti alacağım diye dahili, kısa devre koruması olmayan ve 1000 mAH enerji veren dandik setler almayın.
Dürüstçe söyleyebilirim ki likit bence cihazdan daha önemli. Elektronik sigara cihazları üç aşağı beş yukarı belirli bir standarda sahiptir ama size sigarayı asıl bıraktıracak olan şey likittir. Elektronik sigaranın en cezbedici unsuru ise aromadır (bilimsel olarak da kanıtlanmış).
Doğru ve solunmaya uygun likiti bulma sürecinize lütfen önem verin. Önce sevdiğiniz likit grubunu bulun sonra da o grubun en sevdiğiniz likitini bulun.
Bence herkesin en sevdiği “the one” olan bir likiti var. Ben ilk başladığımda Tribeka sandım ama MtBaker’in Graham Cracker aromasından sonra fikrim tamamen değişti, şimdi de MtBaker aroma satışını bıraktı ya da bir şekilde ben artık bu aromayı bulamıyorum, ona yakın tatlarla idare ediyorum. Bu aromayla ilgili olarak Graham cracker diye sitede arama yapıp inceleme yazıma ulaşabilirsiniz.
Likit Bileşenleri, Esigara Likitlerde Ne Var?
Esigara likitlerde VG, PG, nikotin, aroma ve efektörler bulunur. EVYAP likitlerde genelde efektör kullanılmaz.
Efektör: Güçlendirici
Nbase: Nikotin -baz. Tek başına tüketilmesi en sağlıklı olan likit türüdür. İçinde sadece nikotin, VG ve PG bulunur. Aroması yoktur.
VG – Bitkisel Gliserin
Vegetable Glycerin (Bitkisel Gliserin) olarak bilinen ve en az %99 saflıkta olması gereken ilk bileşendir. Likit içinde farklı oranlarda kullanılabilir. En yaygın kullanım oranı %80 VG şeklindedir. Bol buhar verir.
PG – Propilen Glikol
PROPYLENE GLYCOL (Propilen Glikol) olarak bilinen ikinci bileşendir. Saflık değeri VG de olduğu gibi en az %99 olmalıdır. Likit içinde farklı oranlarda kullanılabilir. En yaygın kullanım oranı %20 civarındadır. Ben en az %30-50 kullanıyorum. Bakteri öldürücü özelliği gösterilmiştir. Buharı az verir ama gırtlak vurumu (sigara içiyormuş hissi) sağlar.
Nikotin
Elektronik sigarada temel bilgiler arasında araştırılması en kritik olan likit bileşenidir. Esigara likitler sırf nikotin içerdiği için sigarayla aynı kefeye konulur.
Mg değeri, elektronik sigara sıvısı olan likitin içinde bulunan saf nikotinin oranıdır. Saf nikotinin 1 ml si içinde 1.000 mg nikotin bulunur. Bu değer oldukça tehlikeli ve ölümcüldür. Özel maske, %100 yalıtım sağlayan kıyafet ve kauçuk eldiven kullanılarak laboratuvar ortamında PG ile seyreltilebilir. Saf nikotinin solunması ya da cilde temas etmesi öldürücüdür. Saf nikotin uzak durulması gereken bir bileşendir, son kullanıcı yanından bile geçemez.
N-BASE (nikotin baz)
VG+PG+Nikotin bileşimine N-BASE yani nikotin-baz denir. Nikotin olmazsa sadece vg+pg birleşiminden oluşuyorsa BASE yani baz adını alır. Nbase, aromasız likit ya da sade likit olarak da bilinir.
Aroma kullanmak istemeyen ve elektronik sigaranın zararını da en aza indirmek isteyen kullanıcılar olduğu gibi N-BASE’i damak tadı olarak tercih eden büyük bir kitlenin varlığı da söz konusudur. Gerçekten de NBASE sek içmek en doğrusu ve en sağlıklısıdır. Ateşli sigaradan %95 daha az zararlı olan da nbase’dir. Aromalı bir likitin sigaradan %95 daha az zararlı olması söz konusu değildir.
Nbase, içinde kullanılan nikotin türüne göre freebase nikotin veya salt base gibi isimler alabilir. Aslında hepsi aynı şeye yani nikotin+baz karışımına tekabül eder. Salt base içinde nikotin tuzu+VG+PG olur. Nbase içinde ise freebase nikotin+VG+PG olur.
Aroma
Elektronik sigara sıvısı içinde bulunan tat ve koku veren sıvıdır. Likitlerde bulunması gereken max. oran bence %10 olmalı. Piyasada bulunan bir çok likitte bu oranın %15 ve üzerinde olduğunu düşünüyorum. Hatta aroma oranı %25 olan likitler de bulunduğunu da biliyorum. Likit tercihi yapılırken bu oranlara dikkat edilmeli ve yüksek oranda aroma içeren likitler kullanılmamalıdır.
Aromalar temkinli yaklaşmanız gereken bir konu. Çok tehlikeli olduğunu belirten çalışmalara göz atın, bilimsel makaleler bölümünün çoğu aromalarla ilgili. Yeni başlayanlar için damak tadını belirlemek oldukça önemli. Tütün, meyve, çerez ya da kek kurabiye gibi ana tatların yanında muz+karamel+tütün gibi tatların bir araya geldiği likitler de tercih edilebilir.
EVYAP (Evde Likit Yapımı)
Sade ve aromasız olarak bilinen N-BASE in içine kullanıcıların kendi aromalarını ekleyerek elde ettikleri likittir. Damak tadını belirlemiş kullanıcıların kendi likitlerini yapmalarını sağlayan EVYAP deneyim edindikçe geliştirilebilen bir konudur.
Elektronik Sigaraya İlk Başladığınız Ay Neler Olacak?
Sigara o kadar zararlı bir zehir ki, yıllara içtiğiniz için tat alma duyunuz, diliniz, dişleriniz ciddi bir sinir kaybına uğradı. Bu nedenle ilk bıraktığınız ay, yüksek aroma isteyeceğinizi tahmin ediyorum (bende öyle olmuştu). Yani ilk bıraktığımda şu anda içtiğim evyaplar bana hafif gelirdi. Zaten elektronik sigaraya alıştıkça tat alma duyunuz geri geliyor ve bir süre sonra eski içtiğiniz likitlere bakıp “bunlar çok aromalı” diyorsunuz.
Başlarda; İlk içtiğim likit Dekang Big Ben idi. Şu anda Dekang’tan tiksiniyorum ama başlarda gerçekten çok hoşuma gitmişti (yukarıda yazdığım nedenlerden dolayı). Ovale firmasının Max Blend likiti favorimdi.
Joyetech ürünleri kullandığım için birkaç ay Joyetech likitleri kullandım, bunlar arasında RY4 en beğendiğim tütün aromasıydı. Gördüğünüz gibi başlarda yani ilk sigarayı bıraktığımda hep tütünlü likitler kullandım. Sonra Natura ile tanıştım. Natura çok aşağılanan bir marka ama bana göre değil. Natura’da aroma o kadar fazla ki eşim ve bana anca yetiyordu. Natura sayesinde aslında tütün likitlerini sevmediğimi anladım. Babas Bounty diye bir likiti var, ondan almıştık (muz ağırlıklı tütün) sonra acaba ben meyve mi seviyorum dedim, bir sürü meyveli likit aldım, ama meyve de sevmiyormuşum.
Bir gün Buharistan’da satılan Cookies Star aldım, tamam dedim ben bunu istiyorum. Tam bir kurabiye tadıydı, sonradan tadı değişti diyorlar o nedenle son halini bilmiyorum. Vapesis Andromeda da cookies star benzeri kurabiyeli bir likit, zamanında çok almışım.
Bolca likit yapıp satan arkadaşlar var, açıkçası kaliteli nbase ve aroma kullandıkları sürece onları da tavsiye ederim. Çok da korkak olmayın, bana bazen deneme likitleri gelir, aylarca içtiğim deneme likitleri oldu. Devam ettirselerdi sitemde anlatırdım ama artık yapmıyorlar maalesef. İşi hakkıyla yapan, kaliteli malzeme kullanan ve temiz çalışan bolca likit satıcısı var.
Benim şahsi tavsiyem ilk ay maceraya girmeden çeşitli likitler alınıp en sevdiğiniz kategoriyi belirlemeniz, ikinci aydan itibaren evyap işine girmenizdir.
Likitlerle ilgili son tavsiyem, önce sevdiğiniz kategoriye karar vermeniz: meyve mi, kurabiye mi, tütün mü, kuruyemiş mi. Bunun için bolca hazır likit deneyin, ondan sonra evyap’a geçin. Her durumda kaliteli bir nbase alın çünkü şayet aroma katmadan nbase içebilirseniz bu en sağlıklısıdır ayrıca yoğun aromalı likitleri seyretmek için de elinizin altında nbase dursun.
Başlarda nikotinde cimrilik yapmayın, sigarayı bırakacağınız ilk ay sigarada aldığınız kadar nikotin almanızda sakınca yok hatta bunu tavsiye ediyorum. Sonra kademeli olarak nikotini azaltırsınız.
Son Sözlerim
Elektronik sigara bana göre kesinlikle daha basit ve ekonomik değil. İlk aylarda harcadığım paralar ancak 1 yıl sonra amortise oldu. Elektronik sigara kullanımı eğer hobi olarak görülürse süreklilik arz eder, aksi halde ilk çıkan sorunda ya da yoksunlukta ateşli sigaraya geri dönme riski her zaman mevcut. Yedek elektronik sigara cihazı almanızı bu nedenle ısrarla tavsiye ediyorum.
Yorum Gönder
Yazı ile ilgili yorumunuz?