EVYAP likitlerle ilgili herkes bir şeyler iddia ediyor, iddiaların her zaman bir gerekçesi veya dayandığı bilimsel kaynak olmuyor. Pek çok şeyi, ben dahil herkes deneme yanılma yoluyla öğreniyor. Ancak bazen maillerde veya Youtube videolarında elektronik sigara ve EVYAP likitler hakkında öyle iddialar duyuyorum ki, bu kısa yazıyı yazmaya karar verdim.
Yazımda e-sigara ve EVYAP likitlerle ilgili doğru olarak lanse edilen ama kendi adıma doğru olmadığından kesin olarak emin olduğum 8 başlığı listeledim.
1. Yağ Bazlı Aromalarla EVYAP Likit Yapılabilir
Hayır, yağ bazlı aromalarla EVYAP likit yapılmaz, yapılmamalı.
Bir okuyucu, bu iddiayı ciddi şekilde yaptı ve PG ile yağ bazlı aromanın çözüldüğünü söyledi. Belki haklıdır diye kendim de denedim. Yağ bazlı bir iki aroma buldum ve aromanın 100 katı kadar pg ile karıştırdım. Kesinlikle çözülmedi.
Elektronik sigara aromaları yani EVYAP aromaları su bazlı olmalıdır. Su bazlı aroma, suda çözünen aroma anlamına gelir. Bu tartışmaya açık bir konu değil. VG – PG- Nikotin üçlüsü suda çözünür, aromanın da suda çözülmesi gerekir. Emin olmak için su testi yapılabilir.
2. Düşük Isılarda Likit Tüketilmelidir
Hayır yanlış. Önemli olan tek şey pamuğun kuru yanmamasıdır yani kuru puf tehlikesini bertaraf etmektir. 10W aşılmamalı gibi söylemler bilim dışıdır.
3. Plastik Şişede Evyap Likit Yapılmaz
Yanlış, plastik şişede EVYAP likit yapılabilir.
Gıda temasına uygun plastik şişelerin analiz raporlarını incelediğinizde 50 dereceye kadar kimyasal maddelere dirençleri olduğunu görürsünüz. Tabii bazı şişelerde bu değişebilir bu nedenle şişeyi aldığınız yerden belge isteyebilirsiniz.
Ultrasonik Temizleyici ile EVYAP Likitler Camda Yapılmalı
Bu başlığın istisnası ultrasonik temizleyici ile hızlı EVYAP likit yapanlardır. Ultrasonik temizleyici veya ısıtmaya dayalı yöntemleri kullananlar plastik şişede evyap likit demlememeli çünkü ultrasonik temizleyicideki su ısısı bir anda 60-70 dereceye çıkabiliyor ve bu ısı, likit bileşenlerine demleme sırasında zarar verebilir.
Benzer şekilde likiti kaynatarak demleyenler var. Yöntemi tamamen yanlış bulsam da şu uyarıyı yapayım. Kaynatma yoluyla evyap likit yaparken plastik kullanmayınız.
Plastik Şişede İdeal Evyap Likit Koşulları
Geleneksel çalkala-beklet yöntemi ile Evyap likit yapıyorsanız ve ortam sıcaklığı 50 dereceyi geçmeyecekse rahatlıkla plastik şişe kullanabilirsiniz. Likit şişesi olarak satılan lingo şişeler kullanılabilir. Ancak plastik şu şişesi olmaz, bunların çoğu gıda temasına uygun değildir ve tek kullanımlıktır. Türkiye’de ortam sıcaklığı kolay kolay 50 dereceyi geçmez. Ekvatorda yaşayanlar plastik şişede demlemesin.
Çok sıcak yaz aylarında Evyap likitlerinizi mümkün olduğunca cam şişede saklamanızı öneririm. Ancak yine belirteyim ki plastik şişede EVYAP likit gayet de yapılabilir.
4. EVYAP Likitte Food Grade Gliserin Daha İyidir
Yanlış. Esas olan saflık derecesi, safsızlık oranı muhteviyatı ve doğru CAS kodudur.
USP Gliserin ve Food Grade gliserin arasında anlamlı bir fark yoktur. Saflık dereceleri farklı olabilir. Her ikisi de USP gliserin standartlarına tabiidir. Dolayısıyla yüksek saflıkta food grade bir gliserinin Evyap likitte kullanılabileceğini söyleyebiliriz ama food grade daha iyidir diye bir yaklaşım yanlıştır. Önemli olan saflık değeridir. Safsızlık oranının içeriğine de bakılmalıdır.
Benim bitkisel gliserin konusuna nasıl yaklaştığımı ve hangi marka bitkisel gliserin kullandığımı merak ediyorsanız, Solumaya Uygun VG Markaları isimli yazıma bakabilirsiniz.
5. PG Çok Zararlıdır, Mümkünse Kullanılmamalıdır
Hayır yanlış. Propilen glikol (PG), nikotin veya bitkisel gliserinden (VG'den) daha zararlı bir evyap likit bileşeni değildir.
PG gerçekten allerjen bir maddedir ve insanların yaklaşık %0,8 – %3,5’uının PG’ye alerjisi vardır. Kaşıntı, döküntü vs yapabilir, kalbi sıkıştırıyor gibi gelebilir vs. Ancak PG, aromayı en iyi tutan ve boğaz vurumu sağlayan bir maddedir. PG Alerjisi ciddi bir sorun mu başlıklı yazıma bakmanızı tavsiye ederim.Gerçekten PG'ye alerjiniz varsa kullanmayın, aromaların %99 PG olduğunu unutmayın.
6. Palm Yağından Yapılan VG ve PG Kullanılmamalıdır
Yanlış.Palm yağından yapılan VG ve PG kullanılabilir. CAS kodu, uygun sertifikası ve %99.7 üzerinde saflık oranı olması yeterlidir.
Palm yağı kullanımı zararlı olabilir ancak kullandığımız VG ve PG’deki palm yağı, artık palm yağı olmaktan çıkmıştır. Bu konuda oldukça detaylı bir yazı hazırlamıştım ve yazının detaylarında yararlandığım kaynaklar da yer alıyor yani kendi kafama göre uydurduğum bir yazı değil.
Palm İçerikli VG Zararlı mı? başlıklı yazım bu konudaki tüm soru işaretlerinizi giderecek.
7. Evyap Likit Demlenirken Havalandırılmaz Çünkü Oksiklenir
Bazı aromalarda kimyasal koku olabilir ve EVYAP likitin demleme sürecinde havalandırılması gerekebilir. Şahsen 4 yıldır neredeyse hiç havalandırma yapmadan likit demlerim ama kahve ve bazı tütünlerde havalandırma ihtiyacı duyduğum oldu. Havalandırma nedeniyle bir tane bile likitim oksiklenmedi veya bozulmadı, çevremde de kimseden böyle bir şey duymadım.
Nikotin birincil olarak yüksek ısıdan dolayı oksiklenir. Nikotinin havadan oksiklenmesi için uzunca bir süre 40 derece üstünde kapağının açık unutulması lazım. Kaldı ki ağzını bir hafta açık unuttuğum bir likit vardı, hiçbir şey olmamıştı sadece içindeki nikotin baya bir azalmıştı.Oksiklenme o kadar kolay olmaz.Nikotin ışıkla temas ettiğinde hafif sararır. Hafif sararmış nikotin normaldir, oksiklenmiş denmez.
Nikotin ile ilgili oldukça detaylı olabilecek bilgiler verdiğim Sorularla Nikotin hakkındaki yazımı okuyabilirsiniz.
8. Elektronik Sigara Zararlı Değildir
Yanlış.Elektronik sigara için asla "zararlı değildir" diye bir genelleme yapılamaz. Nedenlerini kısaca özetleyeyim.
Kuru Puf Tehlikesi
Elektronik sigara doğal değildir ve yanlış kullanılırsa çok zararlı bir alışkanlığa dönüşebilir hatta kuru puf durumunda bazı kanserojen maddeler sigaraya kıyasla daha fazla bile alınabilir. Pamuğun kuru yanması ile alınan bazı zehirli gazlar, sigaranın 30-250 katına çıkabilmektedir.
Kuru pufun dereceleri de var. Yani arkadan çok hafif bir yanık tadı gelip sizi fazla rahatsız etmiyor olabilir. Yine de coili hemen değiştirmelisiniz.
Evyap Likitte Yüksek Aroma ve Efektör Kullanımı
EVYAP likitlerde yüksek aroma ve efektör kullanımı zararlıdır. Elektronik sigara yalnızca ve yalnızca doğru malzemelerle doğru kullanıldığında sigaradan daha az zararlıdır.
Elektronik Sigara Sigaradan Daha Az Zararlı ama Zararsız da Değil
Elektronik sigara zararlı değil diyenler genellikle İngiltere Sağlık Bakanlığı web sitesi gibi pek çok resmi yayın ve çalışmada “elektronik sigaranın sigaradan %95 daha az zararlı olduğu” iddiasına dayanmaktadır. Sanki elektronik sigaranın hiç zararı yokmuş gibi yanlış bir algı yaratılmaktadır.
Sigaranın nasıl bir zehir olduğu göz ardı edilmektedir. Sigara gerçekten 4000 kimyasal içeren ve bunlardan 100’e yakını kanserojen olan bir maddedir. Böyle bir zehirle kıyaslandığında %95 daha az zararlı olması, elektronik sigarayı tamamen masum yapmaz.
Yanlış Malzeme Kullanma Riski
Elektronik sigarada temiz teller, temiz pamuklar, doğru mod ayarları, kaliteli nbase, kaliteli VG ve PG ve mümkünse efektör içermeyen su bazlı aromalar kullanılmalı (Elektronik Sigarada Temel Bilgiler).
Bunlar da yetmiyor, vücudun nikotin ihtiyacına göre nikotin ayarlaması yapılmalı. EVYAP Likit yapmadan önce "Kaç Mg Kullanmalıyım?" yazısını muhakkak okuyunuz.
Ayrıca elektronik sigara aromaları çocukları ve gençleri cezbediyor. (Aromalar Esigaralarda En Çekici Özellik). Çocuklar likitleri içtiğinde nikotinden zehirlenebilir. Malzemeleri ortada bırakmamak lazım.
Pil patlama riski
Pil patlama riski Türkiye’de abartıldığı kadar yüksek değil. Cep telefonu pili patlamasına yakın bir riski var, tabii laptop çıkması pil kullanılıyorsa onlar patlayabilir. Zaten pil patlaması vakalarını incelerseniz hepsi çıkma pildir. Ama basın bunu söylemez.
Özetle, elektronik sigara yararlı değildir. Sigara zehrini bırakmaya çalışanlar için en iyi geçiş alternatifidir. Ama eninde sonunda elektronik sigaranın da bırakılması gerekir.
Özetlerken
Türkiye’de aroma, gliserin ve propilen glikol satışı yasak değil, zaten bunlar FDA tarafından da “güvenli kabul edilen - GRAS” maddeler listesinde yer alıyor ve satışları serbest. Ancak nbase satan bir tedarikçiden boşuna fatura beklemeyin, veremezler. Bu onları güvenilmez yapmıyor, nbase sattıkları için kesemiyor olabilirler. Kurumsal alımlar hariç ülkemizde bireylere nikotin satışı yasak.
Aksini iddia edenlerin yorumlarını bekliyorum. Bilgi paylaştıkça çoğalır, belki gözümden kaçan şeyler vardır. En iyi ben bilirim iddiasında hiç olmadım ancak yukarıdaki bilgileri pek çok yerden teyit edebilirim.
Yorum Gönder
Yazı ile ilgili yorumunuz?